Verloskundigen gaven aan dat ze hiaten ervaarden in hun deskundigheid om zwangere vrouwen goed te begeleiden en voor te lichten rondom gezonde gewichtstoename. Ze hadden behoefte aan concrete voorlichtingsprogramma’s.
Looptijd: 1 april 2011 - 1 april 2015
Financiering: Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek SIA
Over het onderzoek
Het promoten van een gezonde gewichtstoename tijdens de zwangerschap is van belang ter preventie van gevolgen op korte termijn, zoals zwangerschapsdiabetes en op lange termijn, zoals overgewicht bij vrouwen en hun kinderen. Wanneer meer zwangere vrouwen een gezonde gewichtstoename hebben, kunnen we het gewicht en leefstijl van de Nederlandse vrouw positief beïnvloeden. De criteria voor gezonde gewichtstoename werden vastgesteld met behulp van de richtlijnen van het Institute of Medicine (IOM).
Voor de ontwikkeling van de interventie ‘Kom aan’ volgden we het Intervention Mapping protocol. Na een uitgebreide needs assessment (literatuuronderzoek, survey bij verloskundigen en zwangere vrouwen) en een periode van interventie-ontwikkeling, is het programma “Kom aan!” in door verloskundigen en zwangere vrouwen geëvalueerd.
Opbrengst
Met behulp van Intervention Mapping is de interventie Kom aan! ontwikkeld. De interventie bestaat uit twee componenten. Allereerst een scholing en handleiding voor de verloskundige. Hierin ligt de nadruk op kennisvermeerdering en uitbreiding van gespreksvaardigheden. Daarnaast is voor de zwangere vrouw een e-health programma ontwikkeld met nadruk op bewustwording, kennisvermeerdering en een uitbreiding van vaardigheden ten aanzien van gewichtstoename. Het e-health programma omvat screeningslijsten en educatieve filmpjes. Ook is er een gewichtscurve voor het volgen van de eigen gewichtstoename tijdens de zwangerschap. De interventie bleek in de test geen effect te hebben op de gewichtstoename. Wel is naar voren gekomen dat vrouwen die blijven bewegen tijdens de zwangerschap en vrouwen die juiste doelen stellen vaker een gezonde gewichtstoename hebben. Het onderzoek heeft geresulteerd in een proefschrift en een promotie.
Publicaties
- Merkx A, Ausems M, Bude L, de Vries R, Nieuwenhuijze MJ. Factors affecting perceived change in physical activity in pregnancy. Midwifery. 2017;51:16-23.
- Merkx A, Ausems M, de Vries R, Nieuwenhuijze MJ. Come On! Using intervention mapping to help healthy pregnant women achieve healthy weight gain. Public Health Nutr. 2017:1-15. http://dx.doi.org/10.1017/S1368980017000271
- Merkx A, Ausems M, Bude L, de Vries R, Nieuwenhuijze M. Dutch Midwives' Behavior and Determinants in Promoting Healthy Gestational Weight Gain, Phase 1: A Qualitative Approach. International Journal of Childbirth. 2015;5(3). DOI: 10.1016/j.midw.2015.04.008
- Merkx A, Ausems M, Bude L, de Vries R, Nieuwenhuijze M. Dutch Midwives' Behavior and Determinants in Promoting Healthy Gestational Weight Gain, Phase 2: A Quantitative Approach. International Journal of Childbirth. 2015;5(3).
- Merkx A, Ausems M, Bude L, de Vries R, Nieuwenhuijze M. Weight gain in healthy pregnant women in relation to pre-pregnancy BMI, diet and physical activity. Midwifery. 2015