Cliënten en zorgprofessionals in de geboortezorg hebben behoefte aan handvatten en competenties om gezamenlijke besluitvorming in de dagelijkse praktijk goed toe te kunnen passen.
Looptijd: 1 juli 2016 - 1 juli 2018
Financiering: Zuyd Hogeschool, Nationaal Regieorgaan, Praktijkgericht Onderzoek SIA
Over het onderzoek
Cliënten en zorgprofessionals willen gezamenlijke besluitvorming toepassen, maar vinden dit vaak ingewikkeld omdat er meerdere personen bij betrokken zijn. Het doel van deze studie was om samen met zorgprofessionals en cliënten een bruikbare interventie te ontwikkelen om gezamenlijke besluitvorming te verbeteren in de dagelijkse praktijk. Deelnemers van het onderzoek gaven volgens de methode Rapid Prototyping eerst hun behoeften aan en daarna regelmatig feedback op opeenvolgende prototypen en evalueerden de definitieve versie. Aan de ontwikkeling namen daarnaast deel: onderzoekers, studenten en docenten in de geboortezorg, experts in multimediadesign en gezamenlijke besluitvorming. Dit leidde tot meerdere publicaties en presentaties en een door de 4 beroepsorganisaties geaccrediteerde e-learning voor zorgverleners en digitaal e-health materiaal over gezamenlijke besluitvorming voor cliënten. De e-learning is informatief, interactief, praktisch, gebruikt afwisselende werkvormen en toetsen, duurt 2 uur verdeeld over 4 modules:
- Introductie gezamenlijke besluitvorming: definitie en fasen; geschikte vragen en formuleringen; rollen cliënten en zorgverleners.
- Coaching in empowerment: cliëntenperspectief, vertrouwensband creëren en leren kennen cliënt; dialoog voeren; cliënt stimuleren in regie nemen.
- Specifieke situaties: bij weinig tijd, acute situaties en baring; zorg buiten richtlijnen; bespreken van waarden; variatie in cliënten.
- Geboortezorgketen: partner en belangrijke anderen; rol verschillende zorgverleners; afronden, overdragen en overgedragen krijgen; netwerk zorgverleners en cliënten.
Opbrengst & Impact
In Limburg en Brabant rondden 535 zorgverleners de e-learning af en 500 van hen evalueerden deze bij aanvang, erna en 6 weken later. De gemiddelde waardering was 7,5. De intensieve betrokkenheid in de ontwikkeling en evaluaties van individuele cliënten en zorgverleners en regionale en landelijke organisaties leidde tot draagvlak voor landelijke implementatie via cliënt-, zorgverleners- en onderwijsorganisaties. Na enkele verbeteringen op basis van de feedback is de e-learning vanaf 2019 landelijk beschikbaar in de beroepsopleidingen en Leven-Lang-Leren programma’s.
Inmiddels wordt de e-learning aangeboden door het College Perinatale Zorg en is deze in een aangepaste versie onderdeel van het BUZZ-project (Bespreken Uitkomsten Zwangerschap met de Zwangere). Ook is de e-learning geïmplementeerd in het bacheloronderwijs van de Academie Verloskunde Maastricht en onderdeel van het communicatie-onderwijs.
Publicaties
- Hendrix M, Molenaar J, Korstjens I, Nieuwenhuijze M. Gezamenlijke besluitvorming in de praktijk. Tijdschrift voor verloskundigen. 2018;04
- Molenaar J, Korstjens I, Hendrix M, de Vries R, Nieuwenhuijze M. Needs of parents and professionals to improve shared decision‐making in interprofessional maternity care practice: A qualitative study, Birth, 2018; 45 (3): 245-254,2018.
Nieuws
- Informatie voor cliënten over gezamenlijke besluitvorming (video en flyer).